Herbata – napar przyrządzany z liści i pąków grupy roślin, nazywanych tą samą nazwą, należących do rodzaju Camellia. Smak i aromat herbaty w dużym stopniu zależy od warunków, w jakich dojrzewała, sposobu jej uprawiania, a także sposobu jej zbierania – najczęściej zbiera się ją ręcznie.
Herbata zawiera znaczne ilości przeciwutleniaczy, to substancje roślinne, które wspierają naturalne mechanizmy obronne komórek człowieka i opóźniają procesy starzenia. Herbata zawiera witaminy: A, B1, B2, C, E i K. Ponadto zielona herbata zawiera niebiałkowy aminokwas L-teaninę, który wykazuje działanie uspokajające, zmniejszające stres i niepokój oraz stabilizujące nastrój.
Głównymi producentami herbaty na świecie są: Indie, Sri Lanka, Chiny, Japonia, Indonezja, Bangladesz, Kenia.
Gatunków herbat jest wiele, najpopularniejsze to:
Herbata czarna – to liście o czarnym kolorze. Otrzymywana jest w wyniku czterech procesów – więdnięcia, skręcania, utleniania i suszenia. Popularne gatunki czarnej herbaty to Assam, Ceylon. Herbatę należy zalewać wrzącą wodą (100 °C). Najczęstszym błędem popełnianym podczas przyrządzania czarnej herbaty jest użycie wody o zbyt niskiej temperaturze.
Herbata zielona – ma mniej intensywny smak, powstaje z liści, w których wcześnie zatrzymano proces utleniania – po zerwaniu są suszone, a następnie podgrzewane, by zachować zawarte w nich polifenole. Sposób przyrządzania herbaty to woda o temperaturze od 60 °C do 80 °C w zależności od rodzaju herbaty. Herbatę należy parzyć do trzech minut, aby nie nabrała gorzkiego posmaku.
Herbata biała – w której następuje utlenianie, zatrzymane przez utratę wilgoci. Przetwarzanie jest minimalne: liście więdną i następnie są suszone. Herbata biała ma odcień lekko srebrnawy, a po zaparzeniu ma kolor słomkowy, jest to jeden z najdroższych rodzajów herbaty. Tę herbatę parzyć można w temperaturze 85 °C. czas parzenia to ok. 5–7 min., wtedy biała herbata zachowuje najlepsze wartości smakowe.
Herbaty aromatyzowane – powstają przez mieszanie dodatkowych aromatów z liśćmi herbat – zielonej, czarnej, pu-erh, lub ulung. Najczęściej do herbat dodaje się płatki kwiatów (róży, jaśminu) lub owocowych esencji zapachowych np. pomarańczowych, cytrynowych. Najbardziej popularnym gatunkiem herbaty aromatyzowanej jest Earl Grey.
Herbatki owocowe – to napary, które otrzymuje się z mieszanek owoców i aromatów, bazą zazwyczaj jest Hibiskus, który nadaje herbatce intensywnego czerwonego koloru, można w nich znaleźć suszone owoce jak, maliny, jabłka, czarną porzeczkę, aronię, truskawkę, cytrynę, głóg czy bez.
Herbatki ziołowe – to napary z liści lub kwiatów ziół (mięta, melisa, rumianek, pokrzywa ) a także przypraw jak imbir, kurkuma, cynamon czy kardamon.
Działanie pobudzające herbata zawdzięcza teinie (kofeina).
Ma ona również działanie moczopędne, powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, a tym samym, wspiera układ krwionośny i serce. Jest również wsparciem dla układu pokarmowego, poprawia trawienie, ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne.
W kosmetologii największą popularność zyskała zielona herbata, na bazie jej wyciągu powstają balsamy nawilżające, toniki i kremy do skóry suchej, preparaty nawilżające pod oczy, odżywki i szampony do włosów, (ekstrakt z zielonej herbaty hamuje nadmierną aktywność gruczołów łojowych, łagodzi stany zapalne). Ponadto przez swój subtelny zapach, zielona herbata stosowana jest również w perfumach.
Dla wielu osób przygotowywanie herbaty jest zwyczajną, codzienną czynnością. Warto czasami urozmaicić jej smak, szczególnie w okresie jesienno-zimowym kiedy po zimnym i nieprzyjemnym deszczowym dniu, chcemy się rozgrzać, ale też wzmocnić swoją odporność. Można wtedy sięgnąć po zioła lub przyprawy dobrze znane ze swoich właściwości zdrowotnych takie jak, imbir, goździki, kardamon, wanilia, czy plastry pomarańczy lub mandarynki.
Smacznej herbaty (w takiej formie, jaką najbardziej lubicie) 🙂
Umieszczone treści mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub specjalistą. Świadomość, wiedza i prowadzenie zdrowego stylu życia, mają wpływ na nasze zdrowie w przyszłości.
Źródła:
Kaławaj K. i wsp.: Prozdrowotne właściwości cynamonu. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2015, Tom 21, Nr 3, 328–331.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Herbata , Renata Nurzyńska-Wierdak Melisa lekarska (Melissa officinalis L.) – skład chemiczny i aktywność biologiczna.
Zdjęcie Pixabay